Türkiye ve 14 Afrika ülkesi, Cibuti’de bir araya geliyor
Türkiye, 2008 yılından bu yana Afrika Birliği’nin dokuz stratejik ortağından biri pozisyonunda.
Bu çerçevede, sistemli olarak Türkiye-Afrika İştirak Tepeleri düzenleniyor.
Zirvelerle, Türkiye-Afrika alakalarının gelecek 5 yıllık stratejisi ve yol haritası belirleniyor.
SON TEPE İSTANBUL’DA YAPILDI
En son Tepe, 16-18 Aralık 2021’de İstanbul’da yapıldı. Bir sonraki doruğun ise 2026’da bir Afrika ülkesinde düzenlenmesi öngörülüyor.
Zirve toplantılarında alınan kararların gözden geçirilmesi için “Bakan Seviyesinde Gözden Geçirme Konferansı” gerçekleştiriliyor.
Bunların birinci ikisi 2011 ve 2018’de İstanbul’da yapıldı.
CİBUTİ’DE TOPLANIYORLAR
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Konferans kapsamında, mesken sahibi Cibuti’den ve Afrika ülkelerinden mevkidaşlarıyla ikili görüşmeler yapacak.
Söz konusu ziyaret, birebir vakitte Türkiye’den Cibuti’ye dışişleri bakanı düzeyindeki ilk ziyaret olacak.
Fidan’ın konferansta, Afrika’yla ilgilerin Türkiye’nin dış siyasetinin temel sütunlarından birini teşkil ettiğini, Türkiye-Afrika ilgilerinin karşılıklı hürmet ve fayda temelinde, kurumsal ve sistematik bir çerçevede yürütülmekte olduğunu, Türkiye’nin Afrika’ya yönelik faaliyetlerinde, Afrika ülkelerinin kendi öncelik ve gereksinimleri temelinde insani, toplumsal ve ekonomik kalkınmalarına odaklandığını ve Türkiye’nin Afrika’da barış ve istikrarın sağlanmasına katkı sağlamaya devam edeceğini vurgulaması öngörülüyor.
Bakan Fidan’ın ayrıyeten, Afrika’nın global siyasette ve Birleşmiş Milletler (BM) başta olmak üzere, çok taraflı platformlarda sesinin daha çok duyulmasını ve hak ettiği pozisyona ulaşmasını teminen Türkiye’nin güçlü dayanağının süreceği, bu bağlamda Türkiye’nin Afrika Birliği’nin G20’ye tam üye olmasına güçlü destek verdiği, Afrika Birliği ve Afrika’daki bölgesel kuruluşlarla bağlantıları derinleştirmeyi hedeflediği ve 2022-2026 Ortak Hareket Planı’ndaki projelerin uygulanması için Afrikalı ortaklarla çalışmaya devam edileceği hususlarını da ele alması bekleniyor.
KONFERANSIN GÜNDEMİ VE SONUÇLARI
Türkiye-Afrika İştiraki Üçüncü Bakanlar Gözden Geçirme Konferansı’na, Afrika Birliği’nin, ortaklarıyla yapacağı toplantılara üye ülkelerden iştirake dair belirlediği adap uyarınca, 14 Afrika ülkesinin (Cibuti, Moritanya, Angola, Kongo Cumhuriyeti, Gana, Komorlar Birliği, Güney Sudan, Çad, c Libya, Nijerya, Zimbabve, Zambiya ve Mısır) Dışişleri Bakanları ile Afrika Birliği Kurulu’ndan temsilcilerin iştirakleri bekleniyor.
2021’de düzenlenen Üçüncü Türkiye-Afrika İştirak Tepesi’nde kabul edilen 2022-2026 Ortak Hareket Planı’nda, “Barış, Güvenlik ve Yönetişim; Ticaret, Yatırım ve Sanayi; Eğitim, Bilim, Teknoloji ve İnovasyon (BTİ) becerileri, Gençlik ve Bayan Gelişimi; Altyapı Geliştirme ve Tarım; Sıhhat Sistemlerinin Geliştirilmesi” başlıklarında çok sayıda ortak proje belirlenmişti.
Söz konusu dorukta alınan kararların ve ortak projelerin hayata geçirilmesine yönelik çalışmalar devam ediyor.
PROJELER HAYATA GEÇİRİLECEK
Bu bağlamda, 2-3 Kasım’da düzenlenecek Üçüncü Bakanlar Gözden Geçirme Konferansı kapsamında, 2021’de İstanbul’da düzenlenen Üçüncü Türkiye-Afrika İştirak Tepesi’nde alınan kararların takibinin yapılması, Tepe sonucunda kabul edilen “2022-2026 Ortak Aksiyon Planı”nda kayıtlı maksatlarda kaydedilen ilerlemelerin kıymetlendirilmesi ve Türkiye-Afrika iştirakinin güçlendirilmesine yönelik atılabilecek adımların ele alınması öngörülüyor.
Konferans sonucunda, “Ortak Bildiri” ile “2022-2024 Ortak Uygulama Raporu” başlıklı iki evrakın kabul edilmesi planlanıyor. Türkiye ve Afrika Birliği Kurulu kelam konusu evrakları ortaklaşa hazırlıyor.
Ortak Bildiri metninde, Dördüncü Türkiye-Afrika Paydaşlık Tepesi’ne uzanan süreçte, Türkiye-Afrika bağlantılarının çeşitli veçheleriyle daha da geliştirilmesine ve derinleştirilmesine yönelik karşılıklı irade kayda geçirilirken, Türkiye ve Afrika ülkelerini etkileyen bölgesel, kıtasal ve memleketler arası gelişmelere değiniliyor.
Ortak Uygulama Raporu’nda ise Türkiye’nin 2022-2026 Ortak Hareket Planı’nda kayıtlı maksatlara yönelik olarak, 2022-2024 devrinde Afrika’da gerçekleştirdiği ikili ve çok taraflı faaliyetler özetlenirken, mevcut iş birliğinin daha faal hale getirilmesine yönelik tekliflerde bulunuluyor.
