BM Genel Sekreteri Guterres’ten Filistin açıklaması: Devlet kurma ödül değil, bir hak
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM Genel Heyeti’nde düzenlenen Filistin sorununa barışçıl bir tahlil bulunması ve iki devletli tahlilin hayata geçirilmesi bahisli Yüksek Seviyeli Memleketler arası Konferans’ta konuştu.
On yıllardır Orta Doğu diplomasisinin barışa giden yoldan çok bir “süreç” olduğunu söz eden Guterres, “Sözcükler, konuşmalar, bildiriler alandaki beşerler için fazla bir mana tabir etmiyor. Daha evvel de gördüler, duydular. Bu süreç devam ederken yıkım ve ilhak tüm süratiyle ilerliyor. Bu gayretin farklı olduğunu kanıtlama sorumluluğu hepimize aittir.” ikazını yaptı.
“FİLİSTİNLİLER İÇİN DEVLET KURMA BİR ÖDÜL DEĞİL, BİR HAKTIR”
Orta Doğu barışı için temel sorunun, iki devletli tahlilin hayata geçirilmesi olduğunun çok açık bilindiğine işaret eden Guterres, kelamlarını şu formda sürdürdü:
“Yani, İsrail ve Filistin’in bağımsız, hâkim ve demokratik iki devlet olarak, yan yana barış ve güvenlik içinde yaşaması. Bu tahlile karşı duranlara temel sorum şudur: Alternatif nedir? Filistinlilerin eşit haklardan yoksun bırakıldığı, daima işgal ve eşitsizlik altında yaşamak zorunda bırakıldığı bir tek devlet gerçeği mi? Filistinlilerin topraklarından sürüldüğü bir tek devlet mi? Bu ne barıştır, ne adalettir, ne de milletlerarası hukuka uygundur ve kabul edilemez. Bu yol yalnızca İsrail’in global seviyede artan yalnızlığını derinleştirir. Açık konuşalım: Filistinliler için devlet kurma bir ödül değil, bir haktır.Bu hakkın inkarı, dünyanın dört bir yanındaki aşırılık yanlılarına verilmiş bir armağan olur.”
“İKİ DEVLETLİ TAHLİL İÇİN GERİ DÖNDÜRÜLEMEZ ADIMLAR ATILMALI”
BM Genel Sekreteri, başka taraftan vaktin tükendiğini ve her geçen gün inancın azaldığını, kurumların zayıfladığını ve umutların yıkıldığını tabir etti.
Bu nedenle milletlerarası topluma yalnızca iki devletli tahlil vizyonunu canlı tutma daveti yapmadığını aktaran Guterres, birebir vakitte bunu gerçeğe dönüştürmek için acil, somut ve geri döndürülemez adımlar atılması gerektiğinin altını çizdi.
Guterres, bunun için şiddetin derhal sona erdirilmesi, Memleketler arası Adalet Divanı’nın daveti doğrultusunda ilhak ve yerleşim faaliyetlerinin derhal durdurulması, işgal altındaki Filistin topraklarının rastgele bir bölgesinden Filistinli nüfusun zorla yerinden edilmesi ve etnik paklık manasına gelebilecek her türlü uygulamanın reddedilmesi, her türlü vahşet kabahati ve milletlerarası hukuk ihlalleri için tam hesap verebilirliğin sağlanması, muteber bir siyasi diyaloğun tekrar başlatılması ve her iki halkın eşit haklarının ve onurunun tekrar teyit edilmesi gerektiğini vurguladı.
“GAZZE, FELAKETLERİN BİRBİRİNİ İZLEDİĞİ BİR ÇÖKÜŞE SÜRÜKLENDİ”
Sürece Gazze’den başlanması gerektiğini tabir eden Guterres, “Gazze, felaketlerin birbirini izlediği bir çöküşe sürüklendi.” ihtarında bulundu.
Guterres, hayat kurtarıcı insani yardımlar üzerindeki kısıtlamaların hafifletilmesine yönelik son adımları memnuniyetle karşıladığını lakin bunların kabusu sona erdirmek için kâfi olmadığını bildirdi.
Gazze’de derhal, kalıcı bir ateşkes, tüm esirlerin şartsız ve derhal özgür bırakılması ile tam ve manisiz insani erişime gereksinim olduğuna dikkati çeken Guterres, “Bunlar barışın ön şartları değil, temelleridir.” değerlendirmesinde bulundu.
Guterres, Gazze’nin ötesinde, Doğu Kudüs dahil olmak üzere, işgal altındaki Filistin topraklarının devam eden işgalinin yasa dışı olduğunu yineleyerek, bu işgalin tercihten değil, hukuktan kaynaklanan sorumluluklardan sona ermesi gerektiğini söz etti.
BM Genel Sekreteri, “Filistin devletinin kurulması ile İsrail’in güvenliği ortasında uydurma bir tercih yaratılmasını reddedelim. İşgalin güvenlik getirmediğini kabul edelim. İsrail’in yasal güvenlik telaşları nasıl ciddiye alınmalıysa, Filistin halkının legal hakları da tıpkı halde ele alınmalıdır.” dedi.
İsrail’e açık ve net bir formda iki devletli tahlile yine bağlı kalması davetinde bulunulması gerektiğinin altını çizen Guterres, İsrail’in bu tahlili baltalayan tüm aksiyonlarını durdurmasının tek bir sesle talep edilmesi gerektiğini kaydetti.
“BU İHTİLAF YÖNETİLEMEZ, ÇÖZÜLMELİDİR”
Guterres, Filistin’in barışçıl, demokratik ve kapsayıcı bir devlet vizyonu etrafında birleşmesinin de desteklenmesi gerektiğini belirterek, “Bu ihtilaf yönetilemez, çözülmelidir. Eksiksiz şartların oluşmasını bekleyemeyiz. Bu şartları biz yaratmalıyız. Acı dayanılmaz hale gelene kadar barış gayretlerini erteleyemeyiz. Çok geç olmadan harekete geçmeliyiz.” diye konuştu.
Bunun sırf siyasi bir sorun değil, birebir vakitte ortak pahalara ve prensiplere dair bir problem olduğuna işaret eden Guterres, “Hiçbir ulus daima bir güvensizlik içinde yaşamamalıdır ve hiçbir halk daima işgal altında yaşamamalıdır. Bu, vicdanın davetidir. Bu davete açıklıkla, cüretle ve kararlılıkla karşılık verelim.” davetinde bulundu.
Guterres, üye ülkelere Filistinliler, İsrailliler, Orta Doğu ve dünya hakları için barış yolunu seçme daveti yaptı.
