BM: İsrail Gazze’yi açlığa mahkum etti
İsrail, abluka altına aldığı Gazze’ye yardım girişine müsaade vermiyor.
Gazze’de pakları açlığa mahkum eden İsrail hakkında konuşan Birleşmiş Milletler Besin Hakkı Özel Raportörü Michael Fakhri, bugün yaşananların sürpriz olmadığını söyledi.
“İsrail, hayal edilebilecek en verimli aç bırakma sistemini inşa etti. İnsanların açlıktan ölmesini izlemek elbette sarsıcı, lakin hiç kimse şaşırmamalı. Tüm bilgiler 2024 başından beri ortadaydı” tabirlerini kullandı.
“AÇLIK, SİSTEMLİ OLARAK YARATILDI”
7 Ekim 2023’te Hamas’ın saldırısından yalnızca iki gün sonra, dönemin İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, Gazze’ye “tam kuşatma” ilan ederek elektrik, besin, su ve yakıt sevkiyatını durduracağını açıklamıştı.
Aralık 2023 prestijiyle, dünya genelinde felaket düzeyinde açlık yaşayan insanların %80’inin Gazze’de bulunduğu belirtilmişti.
Fakhri’ye nazaran Gazze’de çocuklar ve yetişkinler, uzun müddettir sistematik olarak zayıflatıldığı için süratle açlığa sürüklendi. BM bilgilerine nazaran, Nisan–Temmuz 2025 ortasında 20 binden fazla çocuk ağır yetersiz beslenme nedeniyle hastaneye kaldırıldı. En makus senaryo olan kıtlık şu anda Gazze Şeridi genelinde yaşanıyor.
YARDIMLAR GAYE ALINDI
Fakhri, 2024 Şubat ayında yayımlanan bir söyleşide, “Hiçbir sivil nüfus bu kadar kısa müddette, bu kadar bütünlüklü formda aç bırakılmamıştı. Bu, açlık uzmanlarının ortak görüşüdür,” demişti. Mart 2024’te Memleketler arası Adalet Divanı (UAD), Gazze’de soykırım riski olduğunu belirterek İsrail’in insani yardıma manisiz erişimi sağlamak zorunda olduğunu bildirmişti.
Mayıs 2024’te, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Gallant, uluslararası bir mahkeme tarafından “bilinçli aç bırakma” suçlamasıyla yargılanan birinci şahıslar oldu. Temmuz 2024’te ise BM uzmanları, Gazze’de birinci açlıktan mevt hadiselerinin akabinde resmen “kıtlık” ilan etti.
Fakhri, İsrail’in uzun yıllardır Filistinlilerin besin üretimi ve erişimi üzerinde baskı kurduğunu, bu denetimin 2023 Ekim’inde ilan edilen kuşatmayı kolaylaştırdığını belirtti. İsrail’in seraları, tarlaları ve bahçeleri imha ettiğini, yardımları engellediğini ve böylelikle milletlerarası hukuku ihlal ettiğini söyledi.
“İnsanlar apansızın açlıktan ölmez. Bu, uzun müddettir süren kasıtlı zayıflatmanın sonucudur. İsrail, kuruluşundan bu yana gıdayı bir silah olarak kullanıyor,” tabirlerini kullandı.
YARDIM MERKEZLERİ VEFAT NOKTASINA DÖNDÜ
İsrail ve Trump idaresinin takviyesiyle kurulan ve “şeffaf olmayan” bir lojistik yapı olan Gazze İnsani Vakfı (GHF), 2025 Mayıs’ında faaliyete geçti. Vakıf, daha evvel BM’nin işlettiği 400 yardım merkezinin yerine sadece 4 merkez kurdu. 1 Haziran’da bu merkezlerde 32 Filistinli öldürüldü. O tarihten bu yana besin erişimi sırasında 1.300’den fazla kişi hayatını kaybetti.
BM ve yüzlerce yardım kuruluşu, bu durumu “yardımın silah haline getirilmesi” olarak nitelendirdi. GHF ise bu tezleri “abartılı ve asılsız” olarak reddetti.
“BARIŞ GÜCÜ NEDEN VAR”
Fakhri, bilhassa ABD’nin Güvenlik Konseyi’ndeki veto siyasetini hatırlatarak, BM Genel Kurulu’nun insani yardım konvoylarına eşlik edecek barış gücü daveti yapması gerektiğini savundu.
“Barış gücü neden var? Soykırımı durdurmak ve açlığı önlemek için değilse, ne için?” dedi.
Fakhri, çok sayıda ülke ve şirketin İsrail’e karşı tesirli yaptırımlar uygulamaktan kaçındığını lakin kamuoyunun baskısının her geçen gün arttığını vurguladı.
“Dünyanın dört bir yanındaki milyonlarca insan gerçeği görüyor. Bugün hâlâ sessiz kalan devletler ve şirketler, bu suça ortak oluyor” dedi.
