Patent başvurusunda bilinmesi gereken 10 unsur

Yılın birinci yarısında Türkiye’de toplam 98 bin 735 yerli sınai mülkiyet başvurusu yapıldı. Müracaatların dağılımı ise şöyle:
3 bin 538 yerli patent
1.640 yerli yararlı model
75 bin 577 yerli marka
17 bin 820 yerli tasarım
160 coğrafik işaret
TÜRKPATENT, DİJİTALLEŞME VE YAPAY ZEKAYLA SÜRECİ HIZLANDIRIYOR
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bağlı Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT), fikri mülkiyet haklarının korunması ve ulusal inovasyon ekosisteminin güçlendirilmesi hedefiyle çalışmalarını sürdürüyor. Dijitalleşme, yapay zeka dayanaklı süreçler ve yeni hizmet modelleri, müracaat ve tescil sistemlerini hızlandırıyor, hem ulusal hem de memleketler arası rekabet gücünü artırıyor.
PATENT BAŞVURUSU NASIL YAPILIR
Başvurular TÜRKPATENT’in Elektronik Müracaat Sistemi (EPATS) üzerinden yapılabiliyor. e-Devlet şifresi, elektronik imza, taşınabilir imza yahut internet bankacılığıyla giriş yapılabildiği üzere, patent ve marka vekilleri aracılığıyla da müracaat yapılabiliyor.
PATENT TESCİL MÜDDETİ VE ACİL ARAŞTIRMA HİZMETİ
İncelemeli patent sistemi kapsamında, bir patentin 20 yıllık müdafaa için tescil müddeti 2 ila 4 yıl ortasında değişiyor. Araştırma talepleri olağanda 18 ayda tamamlanırken, 2024’te devreye alınan Acil Patent Araştırma Hizmeti ile bu mühlet ortalama 30 güne indirildi.

PATENT MÜRACAAT MALİYETİ
Türkiye’de patent müracaat fiyatı: 520 TL
Gerçek bireyler için patent araştırma ve inceleme fiyatı: 2.020 TL
Tüzel bireyler için: 4.130 TL
Karşılaştırmalı olarak, Avrupa Patent Ofisi’ne müracaat fiyatı yaklaşık 6 bin 800 euro, ABD’de 2 bin dolar, Almanya’da 760 euro, Çin’de 35 bin TL, Rusya’da 7 bin TL ve İspanya’da 1.040 euro olarak uygulanıyor.
PATENT HAKKI VE MÜDAFAA SÜRESİ
Patent muhafaza müddeti: 20 yıl
Faydalı model muhafaza mühleti: 10 yıl
Patent hakkı, müdafaa mühleti dolduğunda, yıllık fiyat ödenmediğinde yahut hak sahibinin vazgeçmesi durumunda sona eriyor.
PATENT DÖNEMİ MÜMKÜN
Patent, gerekli evraklarla müracaat yapılması halinde diğerine devredilebiliyor. Periyot süreçleri EPATS sistemi üzerinden sicile kaydediliyor ve yayınlanıyor.
EN ÇOK MÜRACAAT YAPILAN ALANLAR
TÜRKPATENT’e yapılan müracaatlar ortasında sıhhat alanındaki projeler birinci sırada yer alırken, güvenlik ve etraf odaklı buluşlar ikinci sırayı aldı. Ayrıyeten gündelik hayatı kolaylaştıran icatlar da dikkat çekiyor.

PATENT SAHİBİNE SAĞLADIĞI HAKLAR
Patent sahibi, buluşun teknoloji alanı ve eserin yerli yahut ithal olmasına bakmaksızın:
Pazarlama ve rekabet avantajı,
Kullanım yasaklama ve durdurma yetkisi,
Lisans verme ve gelir elde etme,
Başkasına devretme,
Uluslararası müdafaa (rüçhan hakkı),
Ticari inhisar hakkı
gibi haklardan yararlanabiliyor.
TÜRKİYE’NİN MEMLEKETLER ARASI PATENT SIRALAMASI
Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) raporuna nazaran, Türkiye dünya genelinde 9. sırada, yerli patent müracaatlarında ise 12. sırada bulunuyor.
DİJİTAL DÖNÜŞÜM VE YAPAY ZEKA, SÜRECİ GÜÇLENDİRECEK
TÜRKPATENT ile TÜBİTAK iş birliğiyle yürütülen dijital dönüşüm projesi, patent süreçlerinde yapay zeka ve otomasyonun daha aktif kullanılmasını hedefliyor.




